«هزاوه» مقصدی شیرین برای گردشگری روستایی

محمود مرادی‌نراقی، در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه روستای هزاوه در شهرستان اراک، به دلیل ترکیب منحصربه‌فرد تاریخ، فرهنگ و طبیعت، به‌عنوان یکی از کلیدی‌ترین روستاهای هدف گردشگری استان مرکزی شناخته می‌شود، اظهار کرد: روستای هزاوه زادگاه امیرکبیر است و این ظرفیت در کنار برخوردار این منطقه از باغات سرسبز انگور، شیره‌پزی باکیفیت و بافت تاریخی ارزشمند، آنرا به مقصدی بی‌نظیر برای گردشگران تبدیل کرده است. بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی علاقه‌مندند زادگاه شخصیتی مانند امیرکبیر را ببینند، همان‌طور که خمین به دلیل زادگاه امام خمینی(ره) مورد توجه قرار گرفته است.

وی با بیان اینکه در گردشگری جهانی، بازدید از زادگاه شخصیت‌های برجسته، حتی اگر چهره‌هایی جنجالی یا منفی باشند، امری رایج است، تصریح کرد: مثلاً در آلمان، مکان‌های مرتبط با هیتلر نیز بازدیدکننده دارند. هزاوه با خانه تاریخی امیرکبیر به عنوان یک شخصیت بزرگ و تاثیرگذار در تاریخ ایران ، طبیعت بکر و آیین‌های محلی، پتانسیل تبدیل شدن به مقصدی بین‌المللی را دارد.

وی در ادامه به ویژگی‌های برجسته هزاوه اشاره کرد و زادگاه امیرکبیر را مهمترین ویژگی این روستا دانست و تصریح کرد: خانه تاریخی امیرکبیر یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های هزاوه است که به‌عنوان نمادی از هویت فرهنگی این روستا شناخته می‌شود.

نوجوانان را به هزاوه ببرید

مرادی به خانواده‌ها، به‌ویژه والدین، توصیه کرد که نوجوانان خود را به هزاوه ببرند و در بازدید از خانه امیرکبیر در این روستا، با فضای زندگی و افکار این شخصیت بزرگ آشنا شوند. امیرکبیر، با وجود شهرتش، هنوز از نظر عمق فرهنگی و بینش، برای نسل جوان ناشناخته است در حالی که می‌تواند الگویی الهام‌بخش برای آنان باشد.

وی به بافت تاریخی و معماری اصیل این روستا به عنوان ویژگی دیگر اشاره کرد و گفت: هزاوه دارای بافت سنتی و معماری روستایی ارزشمندی است که باید حفظ شود. متاسفانه یکسان‌سازی نماها و استفاده از سقف‌های شیروانی با رنگ‌های نامناسب، هویت روستا را تهدید می‌کند. گردشگران به دنبال اصالت هستند و انتظار دارند که یک بافت روستایی، رنگ، بو و حتی صدای خاص خود را حفظ کند.

 مرادی از مسئولان روستا خواست تا از تغییر در سیما و منظر هزاوه جلوگیری کنند و افزود: صدای بوق ماشین یا ترافیک نباید در روستا غالب باشد.

وی برخورداری از باغات انگور و شیره‌پزی را از دیگر ویژگی‌های هزاوه برشمرد و افزود: باغات سرسبز هزاوه و جشنواره انگور که در تقویم رویدادهای وزارت میراث فرهنگی ثبت شده، از مزیت‌های کلیدی این روستا هستند.

این مقام مسئول با بیان اینکه شیره هزاوه که یکی از محصولات جانبی تولید شده از انگور است، به دلیل کیفیت و روش فرآوری خاص، در سطح ملی برند شده و حتی از رقبای استانی پیشی گرفته است، افزود: این محصول به‌عنوان یک جاذبه فرهنگی و اقتصادی، گردشگران را به هزاوه می‌کشاند. جشنواره انگور و شیره‌پزی، که سال گذشته لوح ثبت آن رونمایی شد، هر سال برگزار می‌شود تا هزاوه را به‌عنوان مقصدی برای گردشگری کشاورزی معرفی کند.

مرادی با اشاره به موفقیت شیره هزاوه در بازار، اظهار کرد: شیره هزاوه به دلیل کیفیت متمایز، برند معتبری شده و حتی در استان‌های مجاور نیز شناخته شده است. اما متأسفانه برخی سودجویان شیره‌های دیگر را با نام هزاوه عرضه می‌کنند.

 وی این موضوع را هم مایه خوشحالی و هم نگرانی دانست: خوشحالیم که برند هزاوه مورد اعتماد مردم است، اما نگرانیم که سوءاستفاده‌ها به اعتبار این محصول لطمه بزند. اداره کل میراث فرهنگی در حال همکاری با نهادهای مسئول، برای کنترل این مشکل و حفظ اصالت شیره هزاوه است.

وی افزود: اگرچه تولید محصولات کشاورزی مانند انگور به جهاد کشاورزی مربوط است، اما وقتی تولید این محصولات به رویدادهای گردشگری تبدیل می‌شود، میراث فرهنگی نیز وارد عمل می‌شود. دیگر روستاهای استان نیز انگور دارند، اما کیفیت و سبک فرآوری شیره هزاوه، آن را متمایز کرده است.

مرادی بر نقش گردشگری در توسعه پایدار هزاوه تأکید کرد و گفت: گردشگری می‌تواند ارزش افزوده بالایی برای باغداران و اهالی ایجاد کند. وقتی گردشگر به هزاوه می‌آید، محصولات کشاورزی مانند انگور و شیره، ارزش بیشتری پیدا می‌کنند و این به اقتصاد محلی کمک می‌کند.

 وی با ذکر مثالی گفت: در مناطقی مانند قمصر و نیاسر، گل محمدی به جاذبه گردشگری تبدیل شده و ارزش افزوده بالایی ایجاد کرده است و هزاوه نیز می‌تواند از این الگو پیروی کند.

مرادی به بوم‌گردی و آیین‌های فرهنگی این روستا نیز به عنوان مزیت دیگر اشاره کرد و گفت: اقامتگاه‌های بوم‌گردی و انواع مراسم محلی، مانند عزاداری‌های محرم یا آیین‌های مرتبط با ۲۸ مهرماه(سالروز صدارت امیرکبیر)، هزاوه را به مقصدی چندوجهی تبدیل کرده‌اند. انجمن‌های محلی در هزاوه برنامه‌های متنوعی برگزار می‌کنند که این روستا را به کانون فرهنگی تبدیل کرده است.

او همچنین از جوامع محلی خواست تا با پذیرش گردشگران و مشارکت در توسعه گردشگری، به اقتصاد و فرهنگ منطقه کمک کنند و تصریح کرد: با همکاری مردم، نهادها و تقویت زیرساخت‌ها، این روستا می‌تواند نقشی کلیدی در توسعه پایدار استان مرکزی ایفا کند و به‌عنوان نگینی در قلب ایران، گردشگران جهانی را به خود جذب کند.

وابستگی موفقیت گردشگری به آمادگی جامعه محلی

وی با تاکید بر اینکه موفقیت گردشگری به آمادگی جامعه محلی بستگی دارد، تصریح کرد: اگر مردم محلی آماده پذیرش گردشگر نباشند، ممکن است تعارض‌هایی ایجاد شود. ما دیده‌ایم که در برخی مناطق، به دلیل عدم آمادگی جامعه، گردشگران مورد استقبال قرار نگرفته یا حتی مورد تعرض قرار گرفته‌اند.

 وی افزود: آموزش به جوامع محلی و گردشگران، کلید موفقیت است. گردشگران باید الزامات زیست‌محیطی مانند پرهیز از ریختن زباله یا روشن کردن آتش و عرفی مانند رعایت پوشش مناسب را رعایت کنند.

در فرهنگ‌سازی گردشگری موفق نبوده‌ایم

مرادی با اشاره به تجربه‌های ناموفق مانند جزیره هرمز که در آن گردشگران خاک جزیره را به‌عنوان سوغات بردند، اظهار کرد: ما هنوز در فرهنگ‌سازی گردشگری موفق نبوده‌ایم. حتی افراد تحصیل‌کرده نیز گاهی الزامات را رعایت نمی‌کنند.

 وی تأکید کرد: این مشکل یک‌ شبه حل نمی‌شود و نیاز به آموزش در نظام آموزش‌وپرورش و دانشگاه‌ها دارد. گردشگری موفق نیازمند مطالبه‌گری مردم و رعایت الزامات از سوی گردشگران است. در برخی مناطق، ورود ماشین ممنوع است یا روشن کردن آتش و ریختن زباله آسیب‌زاست و گردشگران باید این نظامات را رعایت کنند.

مرادی با بیان اینکه استان مرکزی با داشتن مفاخر تاریخی، طبیعت بکر و جاذبه‌هایی مانند تالاب میقان، جزو پنج استان برتر کشور در حوزه ظرفیت‌های گردشگری است، تاکید کرد: تالاب میقان که میزبان درناهای خاکستری از سیبری برای زمستان‌گذرانی است، یکی از معدود تالاب‌های مجاور کلان‌شهرها در دنیاست. همچنین روستاهایی مانند گرکان در آشتیان، که زادگاه سه یا چهار پدر علم ایران است، ظرفیت‌های بی‌نظیری دارند.

جذب گردشگر خوب بوده، اما ماندگاری کم است

وی با اشاره به اینکه ماندگاری گردشگران در استان به دلیل کمبود زیرساخت‌های اقامتی پایین است، افزود: آمارها نشان می‌دهد که جذب گردشگر خوب بوده، اما ماندگاری کم است، چون سطح اشغال اقامتگاه‌ها و هتل‌ها پائین است و زیرساخت‌ها نیز کافی نیست. ما در حال رایزنی با صنایع و نهادهای محلی هستیم تا این زیرساخت‌ها را تقویت کنیم.

 وی از نشست‌های اخیر با روابط عمومی صنایع خبر داد و گفت: از آن‌ها خواسته‌ایم به ما کمک کنند تا ظرفیت‌های مغفول‌مانده، مانند روستاهای هدف گردشگری، فعال شوند. اداره کل میراث فرهنگی برای ارتقای روستاهای هدف گردشگری، الزاماتی را تعریف کرده و روستاهایی را که به این استانداردها برسند، به‌عنوان مقصد گردشگری معرفی می‌کند.

 مرادی تأکید کرد: هزاوه و انجدان، دو روستای هدف گردشگری شهرستان اراک، به دلیل پیشینه تاریخی و طبیعت زیبا، جایگاه ویژه‌ای در گردشگری استان دارند.

وی گفت: ما با دهیاران و فرمانداران همکاری می‌کنیم تا روستاهایی مانند هزاوه و انجدان ارتقا یابند. درخواست‌هایی از دهیاران برای اضافه شدن روستاهای جدید داریم که در چارتی خاص بررسی می‌شوند. امنیت گردشگری، همکاری نهادهای حاکمیتی، نظامی و انتظامی، و افزایش اقامتگاه‌ها، کلید رونق گردشگری است.

انتهای پیام