آغاز طرح پژوهشی مستندسازی محوطه‌های باستانی ذوب فلز در پاسارگاد
ارتباط فردا: امین‌الله کمالی عضو هیئت علمی پژوهشگاه و مجری طرح گفت: این طرح به‌عنوان یکی از پروژه‌های برون‌سازمانی پژوهشگاه در حال انجام است و کارگروه معدنکاری و فلزکاری کهن پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی- فرهنگی متولی تهیه این اطلس در پژوهشگاه است.
وی با بیان اینکه فعالیت‌های میدانی این طرح از ۲۳ مهرماه ۱۴۰۴ در شهرستان پاسارگاد، استان فارس آغاز شده تصریح‌کرد: مجریان مشترک طرح، حمید فدایی و امین‌اله کمالی از اعضای هیئت علمی پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی- فرهنگی هستند. همچنین فرهاد زارع، باستان‌شناس پایگاه میراث جهانی پاسارگاد، و علی لاچینانی، دانشجوی دکتری زمین‌شناسی دانشگاه اصفهان، در این پروژه همکاری دارند.
کمالی از مهم‌ترین اهداف این پژوهش به شناسایی و مستندسازی محوطه‌های باستانی مرتبط با ذوب فلزات، تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی سرباره‌ها و بقایای فلزی به‌دست‌آمده از محوطه‌ها و ارائه تصویری جامع از فعالیت‌های فلزکاری در دوران کهن منطقه پاسارگاد اشاره کرد و افزود: اجرای این طرح گامی مؤثر در توسعه دانش فلزکاری باستان در این منطقه به شمار می‌رود. همچنین، تهیه نقشه فلزکاری کهن منطقه پاسارگاد با هدف بهره‌گیری در برنامه‌های حفاظتی، از دیگر اهداف کلیدی پروژه است.
وی افزود: نواحی مورد بررسی در این پژوهش شامل دشت پاسارگاد، منطقه تنگ بلاغی، تنگ سعادت‌شهر (تنگ کمین)، منطقه سرپنیران، گود بنه، کوه خرسی و رشته‌کوه‌های غربی پاسارگاد است. شواهد اولیه نشان‌دهنده غنای این مناطق در زمینه استخراج و بهره‌برداری از آهن از سنگ معدن در دوره‌های مختلف تاریخی، از جمله دوره هخامنشی تا دوران اسلامی است. بر این اساس، تهیه نقشه فلزکاری کهن منطقه پاسارگاد نه‌تنها موجب شناخت دقیق‌تر پیشینه مهندسی و فناوری فلزکاری ایران کهن در این ناحیه که تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته بود خواهد شد، بلکه زمینه را برای ثبت، حفاظت و برنامه‌ریزی مؤثرتر در حوزه میراث مهندسی و فناوری کهن کشور بر پایه داده‌های علمی و میدانی فراهم می‌کند.
محمد نصیری، مدیر پایگاه میراث جهانی پاسارگاد، نیز ضمن تأکید بر ارزش تاریخی و میراثی محوطه‌های ذوب فلز کهن، این پژوهش را تلاشی ارزشمند در راستای شناخت و حفاظت از بخشی از تاریخچه مهندسی و فناوری ایران کهن دانست و بر حمایت کامل پایگاه از اجرای آن تأکید کرد.
منبع خبرگزاری مهر
