پیشنهاد ایران و تاجکیستان برای به رسمیت شناختن استوانه کوروش

ارتباط فردا: دوازدهمین نشست بین‌منطقه‌ای دبیران‌کل کمیسیون‌های ملی یونسکو با حضور دبیران‌کل و نمایندگان کمیسیون‌های ملی از سراسر جهان، در سمرقند برگزار شد.

در این نشست، حسن فرطوسی دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران به عنوان نماینده رسمی جمهوری اسلامی ایران حضور یافت و در چهار نشست تخصصی و گفتگوهای چندجانبه مرتبط با آینده همکاری‌های یونسکو و کشورهای عضو مشارکت فعال داشت.

در آغاز این نشست، «شینگ کو» قائم‌مقام مدیرکل و معاون روابط خارجی یونسکو، ضمن خوشامدگویی به دبیران‌کل، بر اهمیت نقش کمیسیون‌های ملی در پیشبرد مأموریت‌های سازمان در حوزه‌های آموزش، علم، فرهنگ و ارتباطات تأکید کرد.

در ادامه، «ارنستو اتونه» معاون فرهنگی و «لیدیا بریتو» معاون علوم طبیعی یونسکو، «توفیق جلاسی» معاون ارتباطات یونسکو نیز ضمن ارائه دیدگاه‌های خود درباره چالش‌ها و فرصت‌های جهانی در حوزه فرهنگ، علم، ارتباطات و توسعه پایدار، بر لزوم تعامل مستمر میان کمیسیون‌های ملی و دبیرخانه مرکزی یونسکو تأکید کردند.

نشست در قالب چهار جلسه تخصصی برگزار شد که هر یک به بررسی موضوعی راهبردی اختصاص داشت؛ توانمندسازی جوانان برای توسعه صلح، حقوق بشر، فراگیری اجتماعی و آموزش برای توسعه پایدار؛ پیوند فرهنگیان و جوامع در عصر دیجیتال؛ نقش کمیسیون‌های ملی به‌عنوان متحدان استراتژیک یونسکو؛ و اشتراک تجارب و بهترین اقدامات در زمینه ایجاد جوامع فراگیر و پیشرفت علوم برای توسعه پایدار. دبیران کل کمیسیون‌های ملی یونسکو در وقت‌های اختصاص یافته به سخنرانی و نیز بیان دیدگاه‌های خود پرداختند.

در جریان نشست، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران در رابطه با نقش کمیسیون‌های ملی به‌عنوان متحدان استراتژیک یونسکو با تأکید بر ضرورت تقویت همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌منطقه‌ای میان کمیسیون‌های ملی، نقش این نهادها را در تحقق اهداف توسعه پایدار و گسترش گفت‌وگوهای فرهنگی برجسته دانست.

فرطوسی درباره ضرورت حفظ صلح و محکومیت ترور دانشمندان ایرانی از سوی یونسکو و اقدامات کمیسیون‌ملی ایران در سال گذشته سخن گفت و از کشورهای عضو درخواست نمود که از قطعنامه مربوط به منشور کوروش به مثابه سمبل حقوق بشر و احترام به تنوع فرهنگی که از سوی ایران و تاجیکستان ارائه شده، حمایت کنند.

وی همچنین حمایت ایران از قطعنامه پیشنهادی قزاقستان در خصوص نقش کمیسیون‌های ملی را نیز اعلام نمود.

سخنرانی دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران

عالیجنابان،

دبیران کل کمیسیون‌های محترم کمیسیون‌های ملی،

بانوان و آقایان گرامی،

مایه افتخار و امتنان است که در این گردهمایی مهم و در میان شما فرهیختگان، در دوازدهمین نشست بین‌منطقه‌ای کمیسیون‌های ملی یونسکو، حضور دارم و سخن می‌گویم.

در آغاز، لازم می‌دانم مراتب سپاس صمیمانه خود را از دولت جمهوری ازبکستان و کمیسیون ملی یونسکوی ازبکستان به‌دلیل میزبانی شایسته و برگزاری موفق این رویداد ارزشمند در شهر تاریخی و فرهنگی سمرقند ابراز نمایم.

در ماه‌های گذشته، کمیسیون ملی یونسکو در ایران برنامه‌ای فعال را با هدف تقویت همکاری‌ها و هماهنگی‌های داخلی میان ذی‌نفعان ملی دنبال کرده است.

در جریان این تلاش‌ها، کشور ما با چالش‌های دشواری نیز روبه‌رو بود؛ از جمله در دوره‌ای بحرانی که متأسفانه شاهد وقوع جنگ و حملات از سوی کشوری غیرعضو یونسکو بودیم؛ حملاتی که منجر به شهادت بیش از هزار انسان بی‌گناه، از جمله ۱۳ دانشمند دانشگاهی، شماری از دانشجویان و روزنامه‌نگاران شد.

قدردانی خود را از مدیرکل یونسکو، خانم «آدری آزوله» به دلیل موضع اصولی و شجاعانه ایشان در محکومیت قتل روزنامه‌نگاران و فعالان رسانه‌ای ایرانی ابراز می‌کنیم.

ما همچنان در انتظار موضع رسمی یونسکو نسبت به ترور یکی از دانشمندان ایرانی هستیم؛ واکنشی که باید بر پایه توصیه‌نامه یونسکو درباره علم و پژوهشگران علمی و به‌ویژه در چارچوب برنامه «آزادی و ایمنی علم» صورت گیرد.

امیدوارم این نشست بتواند زمینه‌ساز تقویت سازوکارهای بین‌المللی برای حمایت از دانشمندان در سراسر جهان باشد، چراکه آنان موتور اصلی توسعه در کشورهای در حال پیشرفت محسوب می‌شوند.

بدین‌وسیله مایلم از دبیرکل‌ها و همکاران عزیز یونسکو که در شرایط دشوارِ جنگ، با من تماس گرفتند و ابراز همدلی داشتند، قدردانی کنم.

با وجود این چالش‌ها، کمیسیون ملی یونسکو در ایران با عزم و پایداری، مسیر خود را در ترویج فرهنگ صلح ادامه داده و همچنان به اجرای اهداف، ارزش‌ها و آرمان‌های یونسکو پایبند است.

در سال گذشته، کمیسیون ملی یونسکو در ایران تلاش کرده است تا شبکه کرسی‌های یونسکو در دانشگاه‌های کشور را گسترش دهد و همکاری خود را با مراکز رده دوم (Category II Centres) تقویت کند.

همچنین شبکه‌های شهرهای خلاق و شهرهای یادگیرنده در ایران توسعه یافته و منسجم‌تر شده‌اند، زیرا این شبکه‌ها نقشی کلیدی در ترویج جوامع دانش‌محور، تاب‌آور و فراگیر دارند.

در کنار این اقدامات، ساختار و عملکرد کمیته‌های ملی تخصصی، متشکل از برجسته‌ترین متخصصان در حوزه‌های مختلف مأموریت یونسکو، نیز تقویت شده است تا مبانی علمی و فکری برنامه‌های کمیسیون بیش از پیش استوار گردد و نقش مؤثرتری در تحقق اهداف یونسکو، در سطح ملی و بین‌المللی ایفا کند.

همچنین، با همکاری ارزشمند همکاران محترم در مقر یونسکو (پاریس)، گام‌های جدی برای بازسازی و ساماندهی شبکه باشگاه‌ها و انجمن‌های یونسکو در ایران برداشته شده است؛ از جمله دعوت از سازمان‌های مردم‌نهاد واجد صلاحیت برای عضویت در این شبکه و اصلاح مقررات مربوط به صدور مجوز و نظام نظارت تا اطمینان حاصل شود که فعالیت این باشگاه‌ها به‌صورت حرفه‌ای و مؤثر ادامه یابد.

در سطح منطقه‌ای، کمیسیون ملی یونسکو در ایران همکاری‌های خود را با سایر کمیسیون‌های ملی، به‌ویژه در سطح منطقه تعمیق بخشیده است.

از جمله اقدامات مشترک می‌توان به آماده‌سازی پرونده‌های مشترک برای ثبت در فهرست‌ها و برنامه‌های یونسکو اشاره کرد که به تقویت گفت‌وگوی میان‌فرهنگی و حفاظت از میراث مشترک کمک می‌کند.

با کمال مسرت همزمان با روز کوروش بزرگ، به این جمع فرهیخته اطلاع می‌دهم که جمهوری تاجیکستان و جمهوری اسلامی ایران به طور مشترک قطعنامه‌ای را در کنفرانس عمومی جاری یونسکو ارائه خواهند کرد که بر به رسمیت شناختن استوانه کوروش به عنوان نمادی جهانی از حقوق بشر اولیه و احترام به تنوع فرهنگی تأکید دارد. مایلم از این فرصت استفاده کرده و از همه کمیسیون‌های ملی حاضر در این نشست دعوت کنم تا حمایت ارزشمند خود را از این ابتکار مهم ارائه دهند.

همچنین، حمایت خود را از ابتکار جمهوری قزاقستان و سایر کشورهای عضو برای تقویت نقش، اثرگذاری و دیده‌شدن کمیسیون‌های ملی اعلام می‌داریم؛ چراکه همان‌گونه که آقای شین شو، معاون محترم مدیرکل یونسکو تأکید کردند، کمیسیون‌های ملی به عنوان پل ارتباطی میان سیاست و عمل، نقشی بنیادین در تحقق مأموریت یونسکو دارند. بر این باوریم که کمیسیون‌های ملی پل ارتباط میان ملت‌ها و دولت‌ها از طریق یونسکو هستند.

در حالی که در این نشست بین‌منطقه‌ای به مشورت می‌پردازیم، بیایید بار دیگر بر باور جمعی خود تأکید کنیم که کمیسیون‌های ملی، سنگ‌بنای حضور و کارآمدی یونسکو در سطح ملی هستند. از طریق همکاری و هم‌افزایی ماست که می‌توانیم آرمان‌های والای یونسکو را به اقدامات عینی تبدیل کنیم و بدین‌وسیله تأثیر آن را بر زندگی مردم در سراسر جهان تقویت نمائیم. ما کاملاً اطمینان داریم که از حمایت قوی و صمیمانه مدیرکل جدید، دکتر «خالد العنانی» برخوردار خواهیم شد.